آشنایی با دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی
دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی، یکی از مهمترین دستگاههای موجود در مطبهای دندانپزشکی امروزی است. عملکرد این دستگاه برای سرعت عمل پرکردن دندان اهمیت ویژهای دارد. آمالگام مادهای است که امروزه بهصورت گسترده و برای پرکردن دندانها بهخصوص دندانهای عقبی کاربرد دارد. این ماده آلیاژی از چند ماده گوناگون است که باید در مطب و در هنگام پرکردن دندانها، آماده شود. این دستگاه موادی که برای پرکردن دندان به کار میرود یا آمالگام را، با ترکیبی مشخص مخلوط میکند. در ادامه قصد داریم تا با عملکرد دستگاه آمالگاماتور بیشتر آشنا شویم و بدانیم کاربرد این وسیله چیست.
آمالگام چیست؟
آمالگام نوعی ماده پرکننده دندان است که برای پرکردن حفرههایی که در اثر پوسیدگی ایجاد شدهاند استفاده میشود. ماده پرکننده آمالگام بیش از 150 سال است که هرساله برای میلیونها بیمار در سراسر جهان استفاده میشود. آمالگام مخلوطی از فلزاتی مانند جیوه و آلیاژ پودری متشکل از نقره، قلع و مس است. به طور تقریبی باید گفت، 50 درصد آمالگام دندانی از نظر وزنی، از جیوه تشکیل می شود. خواص شیمیایی عنصر جیوه باعث میشود که برای ایجاد یک ترکیب با ذرات آلیاژ مس، نقره، قلع و … واکنش نشان داده و به این مواد بهصورت یکدست و یکپارچه درآیند.
دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی چیست؟
این دستگاه یک دستگاه میکسر و یا ترکیبکننده برای آمالگام است که برای ساخت، آمادهسازی و مخلوط کردن آمالگام و نیز جیوه به کار میرود. نام این دستگاه از دوکلمه آمالگام و یا مواد پرکننده دندانی و موتور تشکیل شده است. آمالگامی که به طور نادرست مخلوط شده باشد، بیکیفیت خواهد بود و ممکن است در دوام زیادی نداشته باشد و یا قبل از در کردن دندان خشک شود.
استفاده از دستگاه آمالگاماتور کمک میکند تا به قوام دلخواه برای مواد پرکننده دندان برسید. این دستگاه شامل یک موتور الکتریکی و یک نگهدارنده برای کپسول موادی است که باید مخلوط شوند. آمالگاماتور با استفاده از نیروی گریز از مرکز با سرعت بالایی میچرخد تا مواد اولیه را با هم مخلوط کند. این دستگاه در انواع گوناگونی تولید میشود و مهمترین انواع آن آمالگاماتور کپسولی، آمالگاماتور پودری و کپسولی و آمالگاماتور پودری است.
از دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی در چه مرحلهای از پرکردن دندان استفاده میشود؟
برای استفاده از آمالگام بر روی دندان، دندانپزشک باید دندان را سوراخ کرده و پوسیدگی را از بین ببرد. در مرحله بعد، حفره دندان برای قراردادن ماده پرکننده آمالگام در آن، شکل داده میشود. سپس دندانپزشک از دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی، برای مخلوط کردن آلیاژ پودری را با جیوه مایع برای ایجاد ماده آمالگام استفاده میکند. آمالگام نرم را در داخل حفره دندان قرار میگیرد و سپس شکل مورد نظر را میگیرد.
سپس این ماده کمکم استحکام پیدا میکند و به یک بخش پرکننده جامد در دندان تبدیل میشود. تقریباً نیمی از آمالگام دندانی جیوه مایع و نیمی دیگر از آلیاژ پودری نقره، قلع و مس است. جیوه برای اتصال ذرات آلیاژ به یکدیگر بهصورت یک ماده پرکننده جامد، بادوام و مستحکم استفاده میشود. خواص منحصربهفرد جیوه، آن را به یکی از اجزای مهم آمالگام دندانی تبدیل میکند که به دوام این ماده کمک زیادی میکند.
مزایای استفاده از آمالگام در دندانپزشکی
- یکی از مزایای پرکنندههای آمالگام این است که میتوان از آن در مناطقی که کنترل رطوبت مشکل است استفاده کرد. از طرفی مواد پرکننده همرنگ دندان باید هنگام پرشدن دندان کاملاً خشک شوند تا فرآیند بهصورت موفقیتآمیز انجام شود.
- این ماده نسبت به سایر گزینههای پرکردن دندان، هزینه کمتری دارد.
- لبههای دندان در کنار پرکردگی با آمالگام، نسبت به مواد پرکننده همرنگ دندان در برابر آسیب مقاومتر است.
- دندانپزشکان اعتقاد دارند افرادی که در معرض خطر بیشتر پوسیدگی دندانی هستند، بهتر است برای پرکردن دندان خود، از آمالگام استفاده کنند.
- دندانهای پرشده با آمالگام بیشتر از انواع دیگر مواد پرکننده مقاوم هستند و همچنین احتمال شکستن آنها نسبت به سایر مواد پرکننده مانند کامپوزیت یا سرامیک نیز کمتر است.
- پرکردن با آمالگام بر خلاف سایر انواع پرکردگی، فقط به یک جلسه دندانپزشکی نیاز دارد.
- دوام این روش بین 5 تا 10 سال تخمین زده میشود.
انواع دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی
1. آمالگاماتور کپسولی
دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی: در این نوع از دستگاه، کپسولهای آمادهای از آمالگام و جیوه، همراه با دستگاه عرضه میشود. دندانپزشک در استفاده از این نوع دستگاه قادر به تنظیم میزان ترکیب این دو ماده نیست زیرا بهصورت کامل و از طرف کمپانی این تنظیمات در میزان مواد انجام می گیرد. کپسولها بر روی گیره کپسول دستگاه قرار می گیرند. هنگامی که این نوع از دستگاه شروع به کار میکند، پرده نازکی که بین جیوه و مواد پودری آمالگام قرار می گیرد از بین میرود و مواد با هم در داخل دستگاه مخلوط میشوند.
2. دستگاه آمالگاماتور پودری یا ترکیبی
در این مدل از دستگاه، مخزنهایی جداگانه برای استفاده پودر آمالگام و جیوه قرار دارد. اپراتور میتواند با استفاده از یک اهرم درصد مخلوط شدن این دو ماده را کنترل نماید. میزان جیوه البته همیشه ثابت است ولی میزان پودر آمالگام قابل تغییر است. بعد از اینکه دستگاه روشن شد این دو ماده با ترکیب مشخصی با هم مخلوط میشوند و سپس در بخش خروجی برای استفاده قرار میگیرند.
3. دستگاه دوکاره
این مدل از دستگاه هر دو کارایی را دارا است و میتوان از آن در هر دو مدل کارکرد استفاده نمود.
دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی از چه اجزایی تشکیل شده است؟
این دستگاه در مدلها و اندازههای گوناگونی در بازار عرضه میشود. نسبت به مدل ممکن است اجزای این دستگاه کمی با هم تفاوت داشته باشند اما بهصورت کلی، اجزای یک دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی شامل موارد زیر است:
- موتور الکتریکی
- قسمت مخلوطکن
- مخزن
- ضامن الکتریکی
- گیره
- پیچ تنظیم که میزان و درصد جیوه و آمالگام را مشخص میکند.
- میکروسوئیچ ایمنی
- درپوش محافظ
- تایمر دستگاه که ممکن است آنالوگ و یا دیجیتال باشد.
چگونه عمر دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی را بالاتر ببریم؟
با این که عمر دستگاه، به کیفیت و نیز استهلاک آن کاملاً بستگی دارد اما با استفاده از ترفندهایی میتوان با نگهداری درست و اصولی از خرابشدن زودهنگام این دستگاه جلوگیری کرد. همراه با هم برخی از این ترفندها را بررسی خواهیم کرد:
- هیچگاه دستگاه را در معرض نور آفتاب قرار ندهید.
- پس از چند بار استفاده از دستگاه، داخل لوله دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی را با استفاده از برس مخصوص بهخوبی و بادقت کامل تمیز کنید.
- پس از چند بار استفاده، درپوش آمالگاماتور را نیز با برس مخصوص تمیز کنید.
- هر دوهفته یکبار، دستگاه را سروته کنید.
- ممکن است در اثر لرزش دستگاه، مقداری پودر فشرده شده در دستگاه باقیمانده باشد. سعی کنید تا از این مشکل جهت جلوگیری از خرابی دستگاه جلوگیری نمایید.
در خرید دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی به چه نکاتی توجه کنیم؟
سازگاری با انواع کپسولها
آمالگاماتور انتهای یک کپسول را با استفاده از گیره نگه میدارد سپس با استفاده از چرخش، دو جزء را با هم مخلوط میکنند. بسیاری از آمالگاماتورها با استانداردهای جهانی تولید می شوند و انواع گوناگون و اندازههای مختلف کپسول با آنها سازگاری دارد. بررسی کنید تا ببینید چه نوع دستگاهی با هر کپسولی سازگار است. تطبیقپذیری در این دستگاه یک مزیت محسوب میشود.
تنظیمات زمانی
مهم است که یک دستگاه آمالگاماتور چندین تنظیم زمانی مختلف برای ترکیب کامل کپسولها داشته باشد. مخلوط کردن برای مدتزمان مناسب برای بهدستآوردن یک ترکیب کارا، بسیار مهم است. اگر کار مخلوط کردن برای مدت طولانی یا خیلی کوتاه انجام شود، آمالگام آماده شده کارایی لازم را نخواهد داشت. داشتن تنظیمات زمانی مختلف روی دستگاه، تضمین میکند که تنظیمات مواد و مخلوط شدن بهخوبی پیش میرود.
تمیزکردن دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی
آمالگاماتور باید بهراحتی تمیز شود. بهتر است به دنبال دستگاهی باشید که طرحهای سادهای دارند تا برای تمیزکاری گوشهها یا شیارها دچار مشکل نشوید.
سرعت دوران
ترکیبات مختلف با سرعتهای گوناگونی مخلوط و حاضر میشوند. وجود تنظیمات سرعت دور در دقیقه، به کاربر این امکان را میدهد که سرعت مخلوط مواد را برای دستیابی به نتیجه مطلوب، کنترل کند.
ضمانتنامه و خدمات پس از فروش
گارانتی طولانیتر محصول، نشاندهنده اعتماد شرکت به محصول خود است. گارانتی به شما اطمینان میدهد که هرگونه نقص در دستگاه قابلجبران خواهد بود.
میزان صدا
بهتر است به دنبال دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی باشید که امکاناتی برای کاهش صدای موتور و ارتعاش دارند. داشتن یک دستگاه بیصدا یا کمصدا، به کاهش اضطراب بیماران نیز بسیار کمک میکند.
ایمنی
سعی کنید از دستگاههایی با ایمنی بالا استفاده کنید. بیشتر آمالگاماتورها دارای روکشهایی هستند که از خروج کپسول از دستگاه در حین کار جلوگیری میکند. برخی از آمالگاماتورها با برداشتن پوشش، به طور خودکار خاموش میشوند.
قیمت
قیمت البته همیشه مهم بوده است. بهتر است به دنبال آمالگاماتورهایی باشید که هم با بودجه شما تناسب دارند و هم کیفیت بالایی را ارائه میدهند.
سخن آخر دستگاه آمالگاماتور دندانپزشکی
دستگاه آمالگاماتور، وسیلهای مختص مطبهای دندانپزشکی است که مواد تشکیلدهنده مواد پرکننده دندانی را با هم مخلوط کرده و آمالگام آماده را تحویل اپراتور میدهد. این دستگاه نقشی مهم در سرعت پرکردن دندان و نیز کیفیت مواد پرکننده دندانی دارد. برای خرید این دستگاهها به سازگاری با کپسول، امنیت، تایمر دار بودن، میزان صدا و گارانتی دار بودن محصول توجه کنید.